شاید در اطراف خود فردی را داشته باشید که به بیماری پارکینسون مبتلا باشد و به دنبال فردی برای مراقبت از او باشید یا به دنبال اطلاعاتی درباره رفتار افراد پارکینسون و ریشه ابتلا به آن باشید تا بتوانید از مبتلا شدن به آن جلوگیری کنید. در این مقاله قصد داریم هر چه درباره بیماری پارکینسون مهم است، مانند علائم پارکینسون، عوامل موثر در کاهش شدت علائم، درمان بیماری پارکینسون، ریشه این بیماری و روش‌های مراقبت و پرستاری از بیمار پارکینسون برای شما بررسی کنیم.
پارکینسون چیست؟
بیماری پارکینسون یکی از انواع اختلالات حرکتی است و در افراد بیمار شرایطی را ایجاد می‌کند که نیاز به مراقبت و پرستاری شبانه روزی دارند. پارکینسون در واقع یک اختلال عصبی است که که بر نورون‌های تولید کننده دوپامین در منطقه‌ای از مغز اثر منفی می‌گذارد. دوپامین ماده‌ای است که بر حرکات بدن کنترل دارد و آن را تنظیم می‌کند. هنگامی که تولید این ماده در مغز با اختلال مواجه میشود، فرد دیگر توانایی حرکات درست را از دست می‌دهد. عامل این بیماری ممکن است محیطی یا ژنتیکی باشد و از منشاء اصلی آن هنوز که هنوزه اطلاعی در دست نیست.
چه عواملی موجب ابتلای فرد به بیماری پارکینسون میشود؟
پارکینسون موجب از بین رفتن سلول‌های عصبی در بخشی از مغز انسان میشود. به همین دلیل در حرکات و هماهنگی اعضای بدن فرد ناهماهنگی ایجاد میشود و فرد توانایی کنترل حرکات خود را ندارد. عواملی که موجب از بین رفتن سلول‌های عصبی مغز میشود می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
ژنتیک
از عوامل ابتلا به بیماری پارکینسون، می‌تواند ژنتیک و ارث باشد. هرچند که این احتمال درصد کمی دارد، ولی در مواردی ژنتیک تاثیرگذار بوده است.
عوامل محیطی
اگرچه این قضیه هنوز ثابت نشده است، ولی برخی از پزشکان اعتقاد دارند عوامل محیطی مانند آفت کش‌ها، سموم کشاورزی و آلودگی‌های محیطی احتمال ابتلای افراد به بیماری پارکینسون را افزایش می‌دهد.
از دیگر عواملی که احتمال می‌رود در بروز علائم پارکینسون دخیل باشند، عبارت‌اند از:
- آسیب‌های مغزی
- استرس و اضطراب
- کمبود برخی ویتامین‌ها
رفتار افراد پارکینسون چگونه است؟ (مهمترین علائم بیماری پارکینسون)
این بیماری رفته رفته باعث میشود که حرکت بیمار کند شود و بیمار کنترل زیادی روی حرکات خود نداشته باشد. علائم آن در ابتدای بیماری بسیار خفیف است و ممکن است با لرزش کم دست شروع شود و پس از مدتی منجر به سفتی عضلات، کندی و سختی حرکات، خشکی دست و پا و عدم تعادل فرد مبتلا شود. در بیشتر مواقع علائم پارکینسون در یک سمت بدن ایجاد میشود و با تشدید بیماری، دو طرف بدن بیمار درگیر میشود.
برخی از علائم یا عوارض ثانویه بیماری پارکینسون
- خمیده شدن قامت بیمار
- افسردگی
- مشکل در بلع
- مشکل در تکلم
- اختلال در حافظه
- خیره شدن بیمار
- ضعف بویایی
- اختلال ادراری
- اختلال در خواب
رفتار افراد پارکینسون در مراحل پیشرفته چگونه است؟
هنگامی که بیماران پارکینسون به مرحله پیشرفته آن می‌رسند، توان حرکت و کنترل اعضای بدن را ندارند و به ویلچر نیاز پیدا می‌کنند. گاهی علائم آنقدر شدید است که فرد را ناچار به بستری در بیمارستان می‌کند و در آخر ممکن است منجر به زوال عقل و بی اختیاری شود. البته این علائم در صورتی به وجود می‌آید که بیمار تحت درمان دارویی نباشد. در صورتی که فرد مبتلا به صورت مرتب از دارو تحت نظر پزشک حاذق استفاده کند، بیماری او پیشرفت نمی‌کند و تنها برای برخی حرکات نیاز به کمک خواهد داشت.
بیماری پارکینسون در چه سنی شایع است؟
میانگین سنی ابتلا به بیماری پارکینسون 62 سال است به همین دلیل عمدتا به آن بیماری پارکینسون سالمندان می‌گویند، اما در مواردی دیده شده است که افراد جوانتر را هم گرفتار کرده است. در افراد جوانتر علت بیماری پارکینسون عمدتا ژنتیک بوده و گاها جهش‌های ژنتیکی در این افراد موجب ابتلای آن‌ها به این بیماری شده است. پس این بیماری تنها مختص سالمندان نیست. لازم به ذکر است که این بیماری در آقایان شایع‌تر است.
آیا بیماری پارکینسون به طور کامل درمان میشود؟
خیر. متاسفانه بیماری پارکینسون درمان قطعی و کاملی ندارد ولی با داروهایی که به بیماران داده میشود، علائم اذیت کننده بیماری تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند و از روند پیشرفت بیماری جلوگیری میشود. نکته حائز اهمیت این است که در صورت قطع داروها، ممکن است علائم بیماری با شدت بسیار زیادی برگردد و با سرعت پیشرفت کند. بنابراین بیماران مبتلا به پارکینسون احتمالا باید تا آخر عمر تحت نظر پزشک و تحت درمان دارویی باشند.
چه داروهایی برای درمان بیماری پارکینسون توسط پزشک متخصص تجویز میشود؟
گفتیم که پارکینسون به طور کامل درمان نمی‌شود، اما داروهایی وجود دارند که می‌توانند رفتار افراد پارکینسون را کمی بهبود ببخشند و از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنند.
به نقل از ویکی پدیا برخی داروهای پزشکی در مواردی از پارکینسونیسم دخیل شناخته شده‌اند. پارکینسونیسم ناشی از دارو، معمولاً با توقف استفاده از داروی موردنظر، قابل برگشت است. برخی از این داروها عبارتند از:
- فنوتیازین (کلرپرومازین، پرومازین و غیره)
- بوتیروفنون (هالوپریدول، بنپریدول و غیره)
- متوکلوپرامید
- تترابنازین
ام‌پی‌تی‌پی دارویی است که می‌دانیم باعث پارکینسونیسم برگشت‌ناپذیر میشود و معمولاً در تحقیقات مدل‌های حیوانی به کار می‌رود.
مراقبت و پرستاری از بیماران پارکینسون چگونه است؟
رفتار افراد پارکینسون در مراحل شدید و پیشرفته به گونه‌ای است که فرد را برای انجام ساده‌ترین کارهای شخصی هم ناتوان می‌کند. این بیماری در ابتدای ابتلای فرد نیاز به مراقبت زیادی ندارد، اما رفته رفته با پیشرفت علائم بیماری، فرد یا سالمند مبتلا نیاز به پرستار شبانه روزی پیدا می‌کند. کسی که در تمای کارهای شخصی بیمار مانند دستشویی، حمام، غذا خوردن و تمام حرکات، مراقب وی باشد.
پرستار برای مراقبت و نگهداری از بیماران پارکینسون
مهمترین نکته برای مراقبت از بیمار یا سالمند پارکینسون رفتار صبورانه و محبت آمیز با اوست، بنابراین پرستاری که برای نگهداری از این بیمار انتخاب میشود، باید بسیار صبور، دلسوز، مهربان و با گذشت باشد و از سالمند مبتلا همچون پدر یا مادر خود پرستاری کند. برای استخدام پرستار در منزل جهت مراقبت از بیمار پارکینسون می‌توانید به مراکز پرستاری مورد اعتماد درخواست دهید. یکی از مراکز پرستاری معتبری که می‌توانیم به شما معرفی کنیم، آژانس پرستاری چتر فیروزه‌ای است که انواع خدمات پرستاری را همراه با نیروهای ماهر و با تجربه به شما عزیزان ارائه می‌دهد.
مرکز پرستاری چتر فیروزه‌ای
مرکز ارائه خدمات پرستاری در منزل مهرآوران چتر فیروزه‌ای با مجوز رسمی فعالیت خود را به صورت شبانه روزی و تمام وقت و در تمامی ایام سال در زمینه اعزام پرستار، مراقب جهت پرستاری، مراقبت و نگهداری از سالمند، کودک و بیمار ارائه می‌دهد.