کلیه ها دو عضو کوچک اما بسیار مهم در بدن همه افراد است که ممکن است مانند هر عضو دیگری از بدن، دچار بیماری هایی شود. از آنجایی که این عضوهای کوچک لوبیایی شکل نقش مهمی در سلامتی دیگر اعضای بدن دارند، به همین دلیل سلامتی آنها اهمیت به سزایی دارد. نارسایی کلیه در سالمندان یکی از خطرناک ترین بیمای های افراد مسن است که در صورت عدم پیگیری و درمان و کنترل به موقع با جان سالمند بازی میکند.
نارسایی کلیه چیست؟
کلیه ها در دفع مواد زائد بدن، دفع آب اضافی، تعادل سطح اسید و باز، تعادل هورمونها، تنظیم فشار خون و خون سازی نقش اساسی دارند. زمانی که کلیه ها دچار نارسایی میشوند، این اقدامات اساسی بدن با مشکل مواجه میشود. به طور مثال مواد زائدی که به طور معمول باید از طریق ادرار دفع شوند، دوباره به خون برمیگردند و عوارض زیادی را به همراه می آورند.
نارسایی کلیه در سالمندان
نارسایی کلیه در افراد سالمند موجب از دست رفتن عملکرد صحیح کلیه و بیماریهای مختلفی میشود. متاسفانه سالمندان تحمل درد کمتری دارند و چون ممکن است به بیماری های دیگر سالمندی مانند آلزایمر، پارکینسون، پوکی استخوان و ... نیز دچار باشند، نیاز به مراقبت بیشتری دارند. علائم نارسایی کلیه در سالمندان را در ادامه بررسی میکنیم.
علائم نارسایی کلیه در سالمندان چیست؟
تشخیص این بیماری در اوایل آن کمی دشوار است و نیاز به آزمایشات سالیانه دارد. اما یک سری علائمی وجود دارد که مشاهده آنها میتواند زنگ خطری برای مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات مربوطه باشد. سالمندانی که از بیماری نارسایی کلیه رنج نمیبرند باید هر 6 ماه به صورت مرتب آزمایش دهند و تحت معاینه پزشک قرار بگیرند. برخی از علائمی که میتواند هشدار دهنده باشد، عبارت اند از:
تغییر در رنگ ادرار
ادرار سالمندانی که به بیماری نارسایی کلیه دچار میشوند، معمولا به رنگ تیره در می آید و به صورت حبابدار و کفی میشود. گاهی نیز دچار سوزش، درد و فشار میکند یا دچار تکرر ادرار میشود.
بروز کم خونی
نارسایی کلیه موجب کم خونی در سالمندان میشود. در نتیجه منجر به احساس ضعف، بی حالی و در نتیجه خستگی سالمند میشود.
تنگی نفس
نارسایی کلیه از دفع مایعات اضافی بدن جلوگیری میکند. در نتیجه این مایعات در ریه ها جمع میشوند و تنفس فرد را دچار مشکل میکنند.
از دست دادن اشتها
بسیاری از افراد سالمند که به بیماری نارسایی کلیه دچار میشوند، اشتهای خود را از دست میدهند و دچار حالت تهوع میشوند.
درد پهلو
درد پهلوی چپ و راست از مهمترین علائم و نشانه های ابتلا به نارسایی کلیه است. هرچند که درد پهلو ممکن است عوامل دیگری داشته باشد، ولی افرادی که از نارسایی کلیه رنج میبرند، معمولا از درد پهلو شکایت دارند.
چه عواملی موجب بروز نارسایی کلیه در سالمندان میشود؟
- بیماریهای قلبی و کبدی
- کمبود آب بدن
- عفونتهای شدید
- مصرف برخی داروها
- آلرژیهای شدید
- ابتلا به برخی سرطانها
- ابتلا به بیماریهای خود ایمنی
- وجود سنگ کلیه
- لخته شدن خون در در دستگاه ادراری
انواع نارسایی کلیه در سالمندان
نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد کلیه به دنبال نرسیدن جریان خون به کلیه ها اتفاق می افتد. اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود قابل کنترل یا حتی درمان است.
نارسایی حاد ذاتی کلیه
این نارسایی به دنبال ضربه شدید به کلیه ها در یک سانحه اتفاق می افتد.
نارسایی مزمن کلیه
به دنبال نرسیدن جریان خون کافی به کلیه ها و در نتیجه کوچک شدن کلیه ها بروز میکند.
نارسایی مزمن ذاتی کلیه
این بیماری به دلیل بیماری های ژنتیکی کلیه بروز میکند.
نارسایی پسا مزمن کلیه
این نارسایی به دنبال انسداد طولانی مدت مجاری ادراری و آسیب به کلیه ها ایجاد میشود.
مراحل نارسایی کلیه در سالمندان
نارسایی کلیه شامل 5 مرحله میشود. در مرحله اول بیماری خفیف است و علائم خاصی بروز نمیکند. این مرحله بهترین زمان برای کنترل و درمان است.مرحله دوم نیز خفیف است اما علائمی مانند دفع پروتئین در ادرار وجود دارد. در مرحله سوم بیماری سطح متوسطی دارد و با آزمایش مشخص میشود. ممکن است دست و پاها نیز متورم شوند. در مرحله چهارم کلیه ها به خوبی کار نمیکنند و علائمی مانند فشار خون بالا بروز میکند. در مرحله پنجم شدیدترین عوارض بروز میکند و علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ و مشکلات تنفسی ظهور میکند.
آیا نارسایی کلیه در سالمندان درمان میشود؟
بهترین راه مبارزه با نارسایی کلیه پیشگیری از ابتلا به آن است. اما در صورت ابتلا اقداماتی سبب کنترل و جلوگیری از پیشرفت آن میشود. این اقدامات عبارت اند از:
- رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مصرف زیاد نمک و پتاسیم
- پرهیز از مصرف دخانیات و الکل
- ورزش های منظم
- مصرف میوه و سبزیجات تازه و غذاهای حاوی فسفر
مراقبت از سالمندان مبتلا به نارسایی کلیه
سالمندان مبتلا به نارسایی کلیه از درد، کم خونی، ضعف و بی حالی رنج میبرند. بنابراین بهتر است فردی باشد که بتواند به عنوان پرستار به همه امور سالمند رسیدگی کند و دلسوزانه به او خدمت کند. برای استخدام پرستار سالمند میتوانید به نیروهای باتجربه، ماهر و مورد اعتماد آژانس پرستاری چتر فیروزه ای اعتماد کنید. برای اطلاع از هزینه ها و کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با کارشناسان چتر فیروزه ای تماس بگیرید.