یکی از مشکلات بسیار شایعی که با افزایش سن به سراغ افراد می‌آید، سنگین شدن گوش یا کم شنوایی است. دلایل بسیار مختلفی می‌توانند در بروز سنگین شدن گوش در سالمندان دخیل باشند که با شناخت این دلایل می‌توان پیش از دوران سالمندی از بروز چنین مشکلی جلوگیری نمود و یا پس از ابتلا به آن روش درمان مناسبی برای آن پیدا کرد. این مشکل می‌تواند در یک یا هر دو گوش فرد رخ دهد که در این حالت می‌تواند زندگی شخصی فرد را تحت تاثیر قرار داده و عملکرد ایشان را ضعیف نماید. شما می‌توانید با مطالعه این مطلب با انواع کم شنوایی، علت سنگین شدن گوش در سالمندان، علائم کم شنوایی در افراد مسن، نحوه تشخیص پیر گوشی و روش‌های درمان سنگین شدن گوش آشنا شوید.
سنگین شدن گوش چیست؟
سنگین شدن گوش نوعی اصطلاح عامیانه است که برای بیان مشکلات کم شنوایی از آن استفاده می‌شود. کم شنوایی یا همان سنگینی گوش می‌تواند شدت‌های مختلفی داشته و در برخی موارد فرد به ناشنوایی کامل برسد. دلایل مختلفی می‌توانند بر میزان شنوایی افراد تاثیرگذار باشند اما افزایش سن و پیری یکی از دلایل مهم این بیماری است. در بسیاری از افراد با افزایش سن، میزان شنوایی آن‌ها نیز کاهش یافته و به سختی می‌توانند صداهای اطراف خود را درک نمایند. با بروز چنین مشکلی، گذراندن زندگی و انجام امور روزانه به صورت تنهایی برای فرد بسیار دشوار خواهد شد.
آشنایی با انواع سنگین شدن گوش در سالمندان یا کم‌شنوایی
همانطور که گفتیم کم شنوایی یا سنگین شدن گوش می‌تواند شدت و علائم متفاوتی داشته باشد، به همین دلیل می‌توان کم شنوایی را بر اساس میزان شدت افت شنوایی، علت بروز این مشکل و علائم آن به 3 نوع اصلی تقسیم نمود:
کم شنوایی حسی - عصبی
کم شنوای حسی - عصبی به دلیل آسیب به سلول‌های مو مانند داخل حلزون گوش که موجب جابجایی مایع داخل حلزون و شنوایی می‌شوند و یا عصب شنوایی ایجاد می‌شود. این آسیب که یکی از شایع‌ترین انواع کم شنوایی دائمی به شمار می‌رود، می‌تواند در بزرگسالی منجر به سنگین شدن گوش شود.
کم شنوایی هدایتی
از دیگر انواع کم شنوایی، می‌توان به کم شنوایی هدایتی اشاره کرد که به دلیل بروز اختلال در عملکرد گوش خارجی و میانی، و یا انسداد مجرای گوش به دلایل مختلف مانند وجود جرم گوش رخ دهد. این نوع کم شنوایی می‌تواند به صورت دائمی و موقتی رخ دهد.
کم شنوایی مختلط
اگر فردی به هر دو نوع کم شنوایی مبتلا باشد، به آن کم شنوایی مختلط می‌گویند. در این حالت ممکن است شدت کم شنوایی در فرد بیشتر از سایر موارد باشد.
سنگین شدن گوش در سالمندان چه علائمی دارد؟
- صحبت کردن با صدای بلند
- درخواست برای تکرار صحبت‌های فرد مقابل خود
- عدم درک صداهای اطراف با وجود شنیدن آن‌ها
- زنگ زدن یا وزوز کردن گوش
- عدم امکان شنیدن صداهای آهسته
- مشکل در برقراری ارتباط با افراد در مکان‌های شلوغ
دلایل سنگین شدن گوش در سالمندان
دلایل مختلفی برای بروز کم شنوایی یا سنگینی گوش در سالمندان وجود دارد که اطلاع از علت‌های آن می‌تواند به پیشگیری و یا درمان این مشکل کمک نماید. از دلایل سنگین شدن گوش در سالمندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وارد شدن ضربه یا آسیب به ساختار گوش
- افزایش سن و گذشتن از سنین 60 تا 65
- سابقه کشیدن سیگار
- اختلالات ژنتیکی
- داشتن سابقه خانوادگی و زمینه ارثی
- ابتلا به بیماری‌های قلبی و دیابت
- ابتلا به بیماری‌های مختلف مانند منییِر (Meniere's disease)، بیماری‌های خود ایمنی و اتواسکلروز
- مصرف داروهای خاص مانند اتوتوکسیک، آنتی‌بیوتیک‌ها و موادی مانند آرسنیک، سرب، منگنز، قلع و جیوه
- وجود یک جسم خارجی در گوش
- عفونت کردن گوش و تجمع چرک
- وجود مایعات در گوش میانی پس از ابتلا به آنفولانزا یا پس از یک سفر هوایی
- قرار گرفتن در محیط‌های پر سر و صدا برای مدت زمان طولانی
چگونه می‌توان سنگین شدن گوش را تشخیص داد؟
در صورتی که احساس می‌کنید خود و یا یکی از عزیزانتان به سنگینی گوش مبتلا هستید، بهتر است در اولین فرصت به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید تا با ارزیابی و آزمایشات لازم میزان شنوایی شما را مورد بررسی قرار دهند. آزمایشات معمولی که برای تشخیص میزان شنوایی فرد انجام می‌شود شامل موارد زیر هستند:
- تست
- آستانه شنوایی
- تست تمپورال
- تست ناشنوایی
- تست حلقه شنوایی
روش‌های درمان سنگین شدن گوش در سالمندان
کم شنوایی یا سنگین شدن گوش در سالمندان درمان قطعی ندارد و این مشکل در اکثر مواقع غیر قابل بازگشت است. با توجه به این موضوع روش‌های درمانی که برای سنگین شدن گوش در سالمندان به کار گرفته می‌شوند تنها برای بهبود وضعیت شنوایی فرد استفاده می‌شوند و به معنای بازگرداندن کامل شنوایی فرد به صورت دائمی نیست. انتخاب روش درمانی مناسب برای درمان سنگین شدن گوش، به میزان کاهش شنوایی شما بستگی دارد. این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- استفاده از ایمپلنت‌های استخوانی
- استفاده از سمعت
- کاشت حلزون در بخش حلزونی گوش
سمعک بهترین راه برای درمان سنگین شدن گوش در سالمندان
سمعک نوعی دستگاه الکترونیکی است که صداهای اطراف را دریافت کرده و آن‌ها را به صورت تقویت شده به گوش شما انتقال می‌دهد. سمعک باید در گوش و یا پشت گوش قرار گیرد تا بتواند به شنوایی فرد کمک کند.
نکات مهم در نحوه برخورد با سالمندانی که به سنگینی گوش مبتلا هستند:
- بهتر است از قرار گرفتن افراد مسن مبتلا به کم شنوایی در مکان‌های پر سر و صدا خودداری شود.
- از فرو کردن اجسامی مانند گوش پاک‌کن، سر خودکار و هر جسم تیزی به داخل گوش جدا خودداری نمایید.
- هنگام استحمام از وارد کردن لیف و صابون و آب به داخل مجرای گوش بپرهیزید.
- پس از حمام مجرای گوش باید تمیز شود اما بهتر است از گوش پاک‌کن استفاده نشود زیرا موجب جمع شدن جرم در انتهای مجرای گوش می‌شود.
- هنگام صحبت کردن با افراد مبتلا به سنگینی گوش با سرعت طبیعی صحبت نمایید.
- بهتر است هنگام برقراری مکالمه طوری بایستید که فرد مبتلا به کم شنوایی چهره شما را ببیند.
- هنگام پخت و پز و یا روشن بودن تلویزیون و رادیو با فرد مبتلا صحبت نکنید.
نحوه پیشگیری از سنگین شدن گوش‌ها در سنین بالا
برخی از دلایل سنگین شدن گوش‌ها قابل کنترل نبوده و نمی‌توان جلوی بروز چنین مشکلی را گرفت مانند زمانی که فرد به بیماری‌های خود ایمنی یا دیابت مبتلا است و یا زمینه ژنتیکی کم شنوایی دارد. اما بهترین راه برای جلوگیری از کم شنوایی و سنگین شدن گوش‌ها در سالمندی دوری از قرار گرفتن در مکان‌های پر سر و صدا در سنین پایین‌تر و پیشگیری از آسیب رسیدن به گوش توسط عوامل محیطی و بیرونی است.
- از قرارگرفتن در معرض صداهایی مانند صدای موتور سیکلت و صدای هواپیما بپرهیزید.
- هنگام گوش دادن به موسیقی صدای آن را زیاد نکنید.
- اگر از هدفون برای گوش دادن به موسیقی یا پادکست‌های مختلف استفاده می‌کنید، بهتر است صدای آن را کم نموده و بیشتر از 60 درصد آن را افزایش ندهید.
- پس از گذشت هر ساعت استفاده از هدفون، حداقل 5 دقیقه به گوش خود استراحت دهید.
چگونه می‌توان از سالمندانی که به سنگین شدن گوش مبتلا شده‌اند مراقبت و نگهداری کرد؟
سالمندانی که دچار کم شنوایی یا سنگین شدن گوش هستند، به سختی می‌توانند صداهای اطراف خود را درک نمایند و یا با افراد دیگر مکالمه برقرار کنند. در اکثر مواقع تمامی صداهای محیط اطراف خود را به صورت مبهم و بسیار ضعیف می‌شنوند که این موضوع می‌تواند در برخی موارد حتی جان فرد را به خطر اندازد. سنگین شدن گوش در سالمندان شدت‌ها و درجات مختلفی می‌توانند داشته باشند و اگر میزان کم شنوایی در فرد شدت زیادی داشته باشد، فرد را به مراقبت و نگهداری نیازمند می‌کند. در چنین شرایطی باید فردی به عنوان پرستار و مراقب به صورت مداوم همراه ایشان باشد تا چه در منزل و چه در خارج از منزل از فرد سالمند مراقبت نموده و ایشان را از خطرات احتمالی آگاه نماید. ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که از خدمات استخدام پرستار سالمند در منزل چتر فیروزه‌ای بهره‌مند شوید تا بتوانید با خاطری آسوده سالمند مبتلا به کم شنوایی خود را به یک فرد مطمئن و متخصص بسپارید. این مجموعه از تیم پرستاری بسیار متخصص و باتجربه برخوردار است که می‌توانند به درستی از فرد سالمند شما مراقبت و نگهداری نمایند. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های درج شده در سایت تماس گرفته و از راهنمایی‌ها و مشاوره‌های کارشناسان ما بهره‌مند شوید.